در این مقاله با ما همراه باشید با انواع لنز های عکاسی
تقسیم بندی کلی
لنزهای مختلف با مصارف متفاوتی وجود دارد. اگر بخواهید از سوژهای با فاصلهٔ 20 سانتیمتری عکس بگیرید به لنزی متفاوت با زمانی که میخواهید از سوژهای با فاصلهٔ 50 متر عکس بگیرید نیاز دارید.
لنزهای "همه کاره" هم وجود دارند که از واید تا تلههای بالا را در اختیار شما میگذارند، اما معمولا این لنزها کیفیت تصویری بالایی در کل محدودهٔ فاصله کانونی ندارند.
مشکل دیگر این است که معمولا این لنزها بزرگ و سنگین هستند و اگر زمانی بخواهید از سوژههای نزدیک عکاسی کنید واقعا نیازی به تحمل آن همه وزن نیست.
اما اگر بخواهید از لحاظ اقتصادی کمترین هزینه را برای داشتن بیشترین محدودهٔ فاصله کانونی انجام دهید این لنزها انتخاب خوبی هستند. البته لنزهای بسیار با کیفیتی هم داریم که از واید تا تلههای پایین را پوشش میدهند، اما آنها را نمیتوان یک لنز همه کارهٔ واقعی به حساب آورد. به طور کلی لنزها را میتوان در دو دستهٔ لنز زوم و لنز پرایم دسته بندی کرد.
لنزهای زوم امکان زوم کردن بین دو فاصله کانونی کوچکتر و بزرگتر را فراهم میکنند. این زوم میتواند بین یک فاصله کانونی واید تا فاصله کانونی تله باشد، یا بین یک فاصله کانونی تله و یک فاصله کانونی تلهٔ بلند و. . . اساسا یک لنز زوم لنزی است که امکان زوم کردن در محدودهٔ بین دو فاصله کانونی را فراهم میکند. مثلا با لنز 18-105mm میتوان فاصله کانونی از واید 18 میلیمتر تا تلهٔ 105 میلیمتر و فاصله کانونیهای بین این دو را انتخاب کرد.
لنزهای پرایم لنزهایی هستند که فاصله کانونی ثابت دارند. مثلا با لنز پرایم 200 mm تنها در 200 میلیمتر میتوان عکاسی کرد و امکان زوم وجود ندارد.
بعد از تقسیم کلی، لنزها را معمولا بر اساس فاصلهٔ کانونیاشان دستهبندی میکنند:
لنزهای بسیار واید
این لنزهای دید بسیار بازی ایجاد میکنند و نمای بسیار بازی از منظره یا نمای کاملی از یک فضای داخلی را در یک عکس نمایش میدهند. اشیای نزدیکتر به دوربین ممکن است بزرگتر به نظر برسند و پیش زمینهٔ عکس تقویت میشود. (نوع خاصی از اعوجاج لنزهای واید که در بخشهای بعد توضیح داده میشود).
لنزهای واید
یک لنز واید، لنزی است که فاصله کانونی کوتاهتر از لنز "استاندارد" دارد، و امکان نمایش محدودهٔ وسیعتری در کادر را فراهم میکند. عملا لنزهایی که فاصله کانونی کمتر از45mm دارند را لنز واید مینامند. برای دستیابی به میدان دیدی وسیعتر، مرکز لنز باید به سنسور دوربین نزدیکتر باشد(در دوربین های کراپ )، که به این معنی است که طول کلی لنز کوتاهتر است. لنزی با فاصله کانونی کمترنسبت به لنزی با فاصله کانونی بیشتر لنز وایدتری به حساب میآید. مثلا فاصله کانونی 18 mm وایدتر از فاصله کانونی 55mm است
لنز استاندارد
لنز استاندارد (یا نرمال) لنزی است که فاصله کانونی آن بین لنزهای واید و تله فتو قرار دارد. معمولا لنزهای استاندارد برای دوربین دیجیتال فاصله کانونی بین 35mm (در دو45ربین های کراپ) تا 55 را دارد.
تلهفتو
محدودهٔ تلهفتو شامل محدودهٔ وسیعی از فواصل کانونی میشود و از حدود فاصله کانونی 60 میلیمتر تا هزار میلیمتر را شامل میشود. ضمنا این لنزها سنگینترین و بلندترین لنزهای عکاسی هستند و وزنی حدود نیم کیلو یا یک کیلو و بیشتر برای این لنزها طبیعی است. لنزهای تلهفتو برای دوربینهای دیجیتال از محدودهٔ فاصله کانونی 60 mm تا 1200 mm را شامل میشوند.
فیش آی یا چشم ماهی
لنز فیش آی یا چشم ماهی لنزی با فاصله کانونی واید بالا است که حداقل 180 درجه زاویه دید دارد و تصاویری تغییرشکل یافته را ثبت میکند که در ناحیهٔ وسط به سمت بیرون و در اطراف به سمت داخل خمیده شده و شبیه تصویری است که در چشم ماهی دیده میشود. لنزهای چشم ماهی اساسا برای استفاده در هواشناسی و ستاره شناسی توسعه داده شدند، اما بعدا عکاسان از آنها برای خلق تصاویری منحصر به فرد از محیط پیرامون استفاده کردند. این لنزها فاصله کانونی زیر 8 mm دارند.
لنز ماکرو
لنزهای ماکرو دارای فواصل کانونی متفاوتی هستند (معمولا در حد لنزهای استاندارد و تله فتوهای کوتاه) که امکان فوکوس در فاصلهٔ بسیار نزدیک نسبت به سوژه را فراهم میکنند. لنزهای ماکرو واقعی دارای ضریب یا نسبت بازسازی تصویر 1:1 هستند. یعنی تصویری که از جسم روی سنسور ایجاد میشود دارای اندازهای برابر با اندازهٔ واقعی جسم است. لنزهای ماکرو برای عکاسی در فاصلههای بسیار نزدیک و بزرگنمایی اجسام کوچک استفاده میشود.
لنز زوم
لنز زوم لنزی است که امکان زوم کردن بین چند فاصله کانونی مختلف را دارد. محدودهٔ فاصله کانونی این لنزها در هر حدی میتواند باشد، واید تا نرمال، واید تا تله فتو، نرمال تا تلهفتو، یا تلهٔ متوسط تا تلهٔ بلند و مانند آن. همچنین در این رده لنزهایی وجود دارند که فاصله کانونی واید تا تلهٔ متوسط را پوشش میدهند. این لنزها برای کسی که میخواهد لنز زوم با دامنهٔ فاصله کانونی خوبی داشته باشد انتخابهای خوبی هستند. لنزهایی مانند 18-200 mm جزو این لنزها هستند. به این لنزها، لنزهای همه کاره یا "Walk around" هم گفته میشود.
بخاطر دامنهٔ بالای فاصله کانونی این لنزها و تعداد عدسی بالا و نیز ماهیت متغیر تصویر در فواصل کانونی مختلف، دستیابی به کیفیت عالی در تمام دیافراگمها و فاصله کانونیها عملا بسیار مشکل است و با توجه به رویکرد اقتصادی در این لنزها، کیفیت آنها پایینتر از لنزهایی با دامنهٔ زوم پایین یا لنزهای پرایم است. بنابر این کاربرد آنها در کارهای حساس و با کیفیت باید با احتیاط و دقت صورت گیرد.
لنز پرایم
لنزی که دارای یک فاصله کانونی ثابت میباشد لنز پرایم نامیده میشود. در این لنزها امکان تغییر فاصله کانونی و در نتیجه زوم وجود ندارد. بسیاری از لنزهای ماکرو جزو لنزهای پرایم هستند. این لنزها بخاطر مکانیزم سادهتر و تعداد عدسی کمتر در استوانهٔ لنز، دارای وزن کمتری هستند. ضمنا بخاطر تعداد عدسی کمتر نسبت به لنزهای زوم، معمولا تصاویر شارپتر و با کیفیتتری تولید میکنند و حداقل دیافراگم قابل انتخاب بازتری دارند. با توجه به مخاطب خاص این لنزها که معمولا عکاسان حرفهای هستند و نیز با توجه به رویکرد کیفی که در ساخت این لنزها وجود دارد، معمولا لنزهای پرایم در مقایسه با لنزهای زوم قیمت بالایی دارند.