تاثیر اندازه سنسور روی فاصله کانونی

تاثیر اندازهٔ سنسور روی فاصلهٔ کانونی

در مورد فاصله‌ٔ کانونی لنزها مساله‌ای که باید به آن توجه کرد اندازه‌ٔ سنسور تصویر دوربینی است که می‌خواهیم آن لنز را روی آن ببندیم. لنزهای قدیمی که برای فیلم‌‌های 35mm طراحی و تولید می‌شدند، تصویری به اندازهٔ یک فریم نگاتیو ایجاد می‌کردند. اصطلاحا اگر سنسور دوربین دیجیتال اندازه‌ٔ یک فریم فیلم (36X24mm) باشد به آن "فول فریم" گفته می‌شود.

در بیشتر دوربین‌های دیجیتال امروزی اندازه سنسور ابعاد کوچک‌تری از فول فریم دارد. اصطلاحا سنسور این دوربین‌ها را با یک ضریب نسبت به سنسور فول فریم معرفی می‌کنند که به آن ضریب برش یا کراپ فاکتور (Crop factor) گفته می‌شود.

ضریب برش یک سنسور از تقسیم قطر سنسور فول فریم (43.3 mm) بر قطر سنسور کوچک‌تر به دست می‌آید. ضریب برش بیشتر دوربین‌های DSLR عددی معادل 1.5X(در مورد دوربین‌های نیکون) یا 1.6X (دوربین‌های کانن) است

تاثیر اندازهٔ سنسور روی فاصلهٔ کانونی

 

 

اندازه‌ٔ کوچک‌تر سنسور باعث می‌شود که اگر روی این دوربین از لنزی استفاده کنید که مخصوص دوربین‌های فول فریم است، تنها بخشی از تصویر روی سنسور بیفتد و ثبت شود. بنابر این تصویر ثبت شده روی سنسور کراپ دار، نسبت به تصویری که همان لنز روی یک سنسور فول فریم ایجاد کرده دارای زاویه دید کم‌تر و بزرگنمایی یا زوم بیشتر به نظر می‌رسد. به همین دلیل در دوربین‌های کراپ‌دار، برای مقایسه و درک بهتر فاصلهٔ کانونی و زاویهٔ دید عکس ایجاد شده، باید فاصلهٔ کانونی که روی لنز ثبت شده را در ضریب برش سنسور آن دوربین ضرب کرد تا فاصله کانونی واقعی لنز روی آن دوربین به دست آید.

به این فاصلهٔ کانونی، فاصله کانونی معادل 35 mm گفته می‌شود. به طور مثال اگر یک لنز 18mm فول فریم را روی دوربینی که ضریب برش آن 1.5X است استفاده کنیم، عکس‌های این دوربین از لحاظ میدان دید معادل لنز 27میلیمتر (18X1.5=27mm ) روی یک دوربین فول فریم خواهد شد. باید توجه کنید که در چنین شرایطی خواص اپتیکی لنز تغییری نمی‌کند.

یعنی از لحاظ مشخصاتی مانند عمق میدان یا پرسپکتیو، همچنان عکس ما مشابه یک لنز 18mm است، فقط کادر عکس کوچکتر شده و محدوده‌ای مشابه یک لنز 27mm را که کادر بسته‌تری دارد نشان می‌دهد.

لنزهای جدید که برای دوربین‌های دیجیتال طراحی و تولید می‌شوند از ابتدا دارای دایرهٔ تصویر کوچک‌تر معادل با سنسور دوربین مورد استفاده هستند. این موضوع باعث می‌شود که با استفاده از عدسی‌های کوچک‌تر و هزینهٔ کم‌تر بتوانند لنز را طراحی و تولید کنند.

برندهای مختلف این گونه لنزها را با علایم خاصی نامگذاری می‌کنند. دوربین‌های کانن این لنزها را EF-S، نیکون DX، الیمپوسFour third system، سیگما DC، تامرون Di-II و سونی آلفا DT و E نامگذاری کرده‌اند.

در این لنزها هم فاصله کانونی واقعی اپتیکی لنز در نامگذاری لنزها استفاده می‌شود و عملا وقتی روی دوربین با سنسور کوچک‌تر از فول فریم استفاده شوند، عملا فاصله کانونی معادل (ضرب فاصله کانونی در ضریب برش) را باید برای آنها استفاده کرد.